In de streek rond de Zaan, de rivier waar Zaandam zijn naam aan dankt, werd in vroeger jaren een duidelijk eigen model baanschaatsen gemaakt. Ze zijn te herkennen aan de vioolvormige voetstapels en de lange halzen. Qua constructie hebben ze overeenkomsten met de schaatsen van het Groningse model. Helaas is niet veel bekend over de smeden die ze maakten.
Dit is een fraai voorbeeld van het Zaanlandse model met korte hak. Door het ontbreken van merktekens is er helaas niets bekend over de geschiedenis van deze schaatsen.
Hieronder worden nog enkele voorbeelden getoond, die kunnen worden gezien als variaties op het thema. Hoewel de schaatsen onderlinge verschillen tonen, is duidelijk dat ze tot dezelfde familie behoren.